Manje Dijkman, kunstenaar? Ja toch!

Het gesprek met Manje Dijkman in haar atelier bovenin de Volksparkschool aan de Borstelweg begint terwijl het buiten pijpenstelen giet. Op de vloer (“ik heb maar eens flink opgeruimd”) liggen een 14-tal schilderijen. Friesland vormt hier de inspiratiebron. “Ik wil de kern van Friesland vinden”, zegt ze. Ze maakt met haar handen een groot dwars gebaar. Het wijde vlakke land met een schier eindeloze horizon. Ze geeft commentaar op het werk en op hoe ze denkt dat sommige mensen het zullen waarderen. Ze kiest niet de makkelijkste weg. Mooie luchten met wolken kunnen schilderen, dát is het niet. Mooi is überhaupt niet het criterium. Het liefst zou ze èèn beeld willen schilderen waar alles in zit. Ze zoekt, zegt ze, naar de rode draad.

Aarzelend verder
De aarzeling om zichzelf kunstenaar te noemen heeft te maken met het feit dat volgens haar echt kunstenaarschap om een totale, nietsontziende inzet vraagt. Maar zij vindt ook nog zoveel andere dingen belangrijk. De zorg voor anderen bijvoorbeeld. “Soms moet je gewoon even aanpakken of doorpakken. Ik had ook wel in de zorg kunnen werken” zegt ze. Zeker het afgelopen corona-jaar had ze het daar druk mee. Aan schilderen of tekenen deed ze niets en dat was een welbewuste keuze, om innerlijke verwarring te voorkomen.

Raamwerk en meer
Met het initiatief van Raamwerk (zie elders op de website) kijkt ze om zich heen en gaat ze weer aan het werk. En werk is ook lesgeven, betrokkenheid bij Concordia, muurschilderingen in opdracht maken samen met Herman Hoogstraten.Naast het tekenen/schilderen van portretten, al dan niet in opdracht, en landschappen maakt ze ook, zoals zij het noemt pamphlet art. Daar moet nog een andere term voor gevonden worden wat de interviewer betreft. Pamphlet suggereert iets vluchtigs, iets dat je rondstrooit. En haar pamphlet art bestaat uit schilderijen, vaak langwerpig van vorm, met een thema of een boodschap. Ze laten zich niet zo makkelijk lezen, maar zetten de kijker aan het nadenken. De thema’s hebben te maken met conflicten in en tussen mensen, met isolatie. Zeker geen lichte kost, maar Manje weet er een hele speelse toets aan te geven.

Toen en straks
We praten over haar opleiding. Drie jaar Minerva in Groningen. Heel ambachtelijk. Maar de uitdaging én de ruimte kwam pas in de laatste 2 jaar op de AKI. “Daar kreeg ik vrijheid van werken, daar gebeurde het en moest ik mezelf de vraag stellen: wie ben je en wat heb je te vertellen”. De AKI was en is, volgens Manje, heel belangrijk in de vernieuwing van het kunstonderwijs. “Ik voel me nog steeds een echte Akinees” Manje Dijkman een kunstenaar? Wat mij betreft zeker. Iemand die niet alleen in haar atelier te vinden is. Iemand die zelfs een tijdje mede- eigenaar was van het Bolwerk, het beroemdste café van Enschede. Gevraagd naar wat ze nog wil de komende jaren, zegt ze: “ik wil een wijze oude vrouw worden”.

Gerard Wieffer